Tìm hiểu một số công dụng và các bài thuốc từ chanh

Tìm hiểu một số công dụng và các bài thuốc từ chanh

Bài thuốc dân gian Sức khỏe

Chanh được xem là loại cây của vùng Đông Nam Á. Loại quả này được trồng ở tất cả các vùng nhiệt đới trên thế giới và được sử dụng rộng khắp. Không bởi chỉ vì đây là gia vị thiết yếu mà vì chanh còn là một loại dược liệu giúp phòng và trị nhiều bệnh hiệu quả. Trong y học cổ truyền, chanh được dùng làm vị thuốc với tất cả các bộ phận của cây, trong đó có tác dụng trị ho, chống viêm.

Đây là những bệnh phổ biến, có thể thấy ở mọi đối tượng, mọi lứa tuổi. Đặc biệt trong điều kiện giao mùa, số người dễ nhiễm viêm họng tăng cao. Vậy cùng tìm hiểu cách chữa ho viêm họng bằng chanh qua bài viết sau nhé. Bài viết sẽ làm rõ những công dụng và bài thuốc mà chanh mang lại bao gồm có trị ho, tiêu viêm.

Thành phần hóa học

Công dụng của chanh

Vỏ: Lớp vỏ xanh chứa khoảng 0,5ml tinh dầu. Tinh dầu này có màu vàng nhạt, gồm d. limonene, một ít α pinen, β phellandrene, camphen và γ terpinen. Đây là những hoạt chất tecpen (dùng để sản xuất tinh dầu). Trung bình cho 1 lít tinh dầu cần từ 3.000 đến 6.000 quả.

Dịch quả: Nước chiếm hơn 80% thành phần trong dịch quả. Còn lại là axit citric 5-10%; 1-2% citric axit canxi và kali; xitrat etyl và 0,4-0,5% axit malic. Ngoài ra còn 0,4-0,75% đường interverti, 0,5% sacarosa và 0,75-1% profit. Trong 100g dịch chanh tươi chứa khoảng 65mg vitamin C, vitamin B1 và riboflavin.

Lá: Chứa tinh dầu. Trong tinh dầu này có một dẫn xuất của prolin – chất stachydrine.

Những công dụng của chanh

Tác dụng của chanh trong y học cổ truyền

 

Tác dụng của chanh trong y học cổ truyền

Theo y học cổ truyền, quả chanh vị chua, tính bình. Có tác dụng kích thích tiêu hóa, gây trung tiện, chữa đầy bụng. Vỏ quả chanh là nguyên liệu để sản xuất tinh dầu cho nước tắm chữa chứng hay hoảng hốt, sợ hãi, trầm uất. Hạt chanh chứa dầu béo và chất đắng chữa ho, mất tiếng, chữa ngộ độc.

Dịch chanh có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, chống viêm, cầm máu, chữa cảm sốt, tiêu diệt vi khuẩn đường ruột. Lá chanh có vị the, đắng, mùi thơm, tính bình có tác dụng tán phong giải nhiệt, hoạt huyết, thông kinh lạc, tiêu đờm, tiêu thực, giảm ho, sơ tiết can khí. Rễ chanh thu hái quanh năm, rễ nhỏ dùng cả; rễ to chỉ lấy vỏ. Rễ chanh vị đắng, tính ôn. Có công dụng chỉ khái, bình suyễn, hành khí, chỉ thống, tác dụng giảm đau, thông kinh hoạt huyết.

Trong y học hiện đại

Công dụng của chanh trong y học hiện đại

Theo nghiên cứu của y học hiện đại: Dịch quả chanh chứa acid citric, đường toàn phần, protein, dầu béo, muối khoáng, vitamin B1, C… có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, chống viêm, cầm máu chữa cảm sốt, bệnh Scorbut thiếu vitamin C). Khi bị viêm họng, ho nhiều, lấy chanh ngậm với ít muối, nuốt nước dần dần. Chỉ cần 2 thìa súp dịch chanh hòa vào một lít nước uống đủ để tiêu diệt các vi khuẩn gây bệnh đường ruột. Dịch chanh còn là nguyên liệu để chế acid citric.

Về mặt mỹ phẩm, dịch chanh làm đẹp da và tóc, chữa tưa lưỡi trẻ em. Lá và búp non chanh chứa tinh dầu, xông trị cảm cúm hoặc giã nát đắp lên rốn trẻ em chữa bí đái, đầy chướng bụng. Vỏ chanh bao gồm các enzym thiết yếu, vitamin, và khoáng chất như vitamin C, vitamin P, canxi, kali, chất xơ, limonene, axit citric, flavonoid polyphenol, và salvestrol Q40… có tác dụng ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị đối với các bệnh lý tim mạch.

Bài thuốc từ cây chanh

Chữa viêm phế quản, ho lâu ngày, ho gà, khàn tiếng

Bài thuốc với chanh

Dùng 1 trong số bài thuốc sau:

Bài 1: Rễ chanh 10g, vỏ rễ dâu hoặc tầm gửi cây dâu 10g, lá trắc bá 8g.  Sau đó thái nhỏ, sao vàng, sắc với 200ml nước, còn 50ml, uống trong ngày.

Bài 2: Rễ chanh 12g, lá chua me đất hoa vàng 10g, lá hẹ 8g, lá xương sông 8g, hạt mướp đắng 5g, phèn phi 2g. Sắc uống (có thể thêm đường cho dễ uống).

Bài 3: Hạt chanh 10g, hạt quất 10g, lá thạch xương bồ 10g, mật gà đen 1cái, dùng tươi. Dùng giã nhỏ, thêm đường, hấp cơm, uống làm 2-3 lần trong ngày.

Bài 4: Hạt chanh 10g, hoa đu đủ đực 15g, lá hẹ 15g. Các dược liệu cho vào máy xay sinh tố nghiền nát với 200ml nước, thêm mật ong hoặc đường kính, chia uống trong ngày.

Bài 5: Lá chanh 4g, lá táo 4g, rễ cỏ gà 4g, vỏ quýt 1g. Sắc uống.

Bài thuốc chữa đau răng, sâu răng

Rễ chanh 12g, rễ cây cà dại 10g, vỏ cây lai 10g, vỏ cây trám 10g. Sắc lấy nước đặc, ngậm trong 5 -10 phút rồi nhổ bỏ.

Bài thuốc chữa cảm cúm, nhức đầu

Bài thuốc chữa cảm cúm, nhức đầu

Lá chanh, lá bưởi, lá tre, cúc tần, hương nhu, mỗi thứ 50g; bạc hà 20g, sả 2 củ, tỏi 3 nhánh. Tất cả dùng tươi cho vào nồi nấu sôi rồi đem xông cho ra mồ hôi.

Bài thuốc chữa hắc lào, lở chốc

Dịch chanh 1 thìa cà phê hòa với bột long não 1g, rễ cây hoa bạch xà giã nhỏ bôi vào vết thương.

Trị mụn có mủ

Với Mụn có mủ, lá chanh, lá gai tầm xọng hoặc lá bưởi bung, tinh tre, phơi khô tán bột, rây mịn, rắc hàng ngày.

Bài thuốc chữa ngộ độc

Để chữa ngộ độc, dùng hạt chanh 10g, gừng tươi 3 lát, phèn chua 1g. Tất cả giã nhỏ, thêm nước, gạn uống làm 1 lần.

Nguồn: suckhoedoisong.vn